Theo nghiên cứu từ Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ chia sẻ, đột quỵ xảy ra khi dòng máu lên não bị gián đoạn. Điều này có thể khiến các tế bào não chết đi, dẫn đến các triệu chứng và biến chứng khác nhau từ nhẹ đến nặng.

Theo dữ liệu của Bộ Y tế Việt Nam, đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ ba tại Việt Nam và là nguyên nhân hàng đầu gây ra các trường hợp tàn tật. Hiểu được nguyên nhân và ảnh hưởng của đột quỵ là điều cần thiết để ngăn ngừa và điều trị tình trạng sức khỏe nghiêm trọng này.

Đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ ba tại Việt Nam.

Có hai loại đột quỵ chính là thiếu máu cục bộ và xuất huyết. Đột quỵ do thiếu máu cục bộ xảy ra khi cục máu đông chặn động mạch cung cấp máu cho não. Trong khi đó, đột quỵ xuất huyết xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ, gây xuất huyết não.

Các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ bị đột quỵ, bao gồm:

• Tuổi: Nguy cơ đột quỵ tăng theo độ tuổi, đặc biệt là sau 55 tuổi.

• Huyết áp cao: Huyết áp cao là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất dẫn đến đột quỵ. Nó có thể gây tổn thương mạch máu, tăng nguy cơ hình thành máu đông và dẫn đến đột quỵ.

• Hút thuốc: Hút thuốc làm tăng nguy cơ đột quỵ do làm hỏng các mạch máu và tăng nguy cơ hình thành máu đông.

• Bệnh tiểu đường: Những người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ đột quỵ cao hơn do lượng đường trong máu cao, có thể làm hỏng mạch máu và tăng nguy cơ đông máu.

• Cholesterol cao: Nồng độ cholesterol cao trong máu có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ bằng cách hình thành các mảng bám trong mạch máu, có thể dẫn đến tắc nghẽn và đông máu.

• Rung tâm nhĩ: Rung tâm nhĩ là một loại rối loạn nhịp tim làm tăng nguy cơ đột quỵ.

• Tiền sử gia đình: Những người có tiền sử gia đình bị đột quỵ có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn.

Ảnh hưởng của đột quỵ

Có nhiều mức độ ảnh hưởng khác nhau của đột quỵ, trong một số trường hợp đột quỵ nặng, bệnh nhân có nguy cơ bị ảnh hưởng đáng kể đến khả năng sinh hoạt trong cuộc sống. Một số ảnh hưởng phổ biến nhất của đột quỵ bao gồm:

• Khuyết tật về thể chất: Đột quỵ có thể gây yếu, liệt và các khuyết tật về thể chất khác, gây khó khăn cho việc thực hiện các hoạt động hàng ngày.

• Suy giảm nhận thức: Đột quỵ có thể ảnh hưởng đến khả năng suy nghĩ, giao tiếp và ghi nhớ của một người. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề về trí nhớ, sự chú ý và khả năng ra quyết định.

• Các vấn đề về cảm xúc: Đột quỵ có thể gây ra các vấn đề về cảm xúc và tâm lý, chẳng hạn như trầm cảm, lo lắng hay cáu kỉnh.

• Đau nhức: Bệnh nhân đột quỵ hay gặp tình trạng đau nhức, tê và ngứa ran ở các chi bị ảnh hưởng.

• Khó nói và khó nuốt: Khả năng nói và nuốt của một người có thể bị ảnh hưởng nặng nề bởi đột quỵ, gây khó khăn trong giao tiếp và ăn uống.

• Các vấn đề về thị lực: Đột quỵ có thể gây ra các vấn đề về thị lực, chẳng hạn như mất thị lực một phần và mù lòa.

Phòng ngừa đột quỵ

Một số phương pháp được Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ khuyến nghị thực hiện để giảm nguy cơ đột quỵ, bao gồm:

• Duy trì lối sống lành mạnh: Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và duy trì cân nặng hợp lý có thể giúp giảm nguy cơ đột quỵ.

• Kiểm soát huyết áp cao: Theo dõi và điều trị huyết áp cao thường xuyên giúp bạn tăng cường khả năng kiểm soát và điều trị bệnh kịp thời.

• Không hút thuốc: Bỏ thuốc lá có thể làm giảm đáng kể các nguy cơ gây ra đột quỵ.

• Kiểm soát bệnh tiểu đường: Theo dõi và quản lý lượng đường trong máu có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ.

• Quản lý bệnh tim: Điều trị bệnh tim và các bệnh tim khác có thể làm giảm nguy mắc đột quỵ.

• Dùng thuốc: Aspirin và một số các loại thuốc khác được chứng minh có khả năng giảm nguy cơ mắc đột quỵ.

Điều trị đột quỵ

Việc điều trị đột quỵ phụ thuộc vào loại đột quỵ và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Mục tiêu của điều trị đột quỵ là khôi phục lưu lượng máu đến não và ngăn ngừa các tổn thương xuất hiện. Các phương pháp điều trị đột quỵ bao gồm:

• Tiêu sợi huyết: Tiêu sợi huyết là một thủ thuật sử dụng thuốc để làm tan cục máu đông và phục hồi lưu lượng máu đến não. Phương pháp này phải được thực hiện càng sớm càng tốt ngay sau khi xuất hiện các triệu chứng.

• Thuốc chống tiểu cầu và chống đông máu: Thuốc chống tiểu cầu và chống đông máu có thể được sử dụng để ngăn ngừa hình thành tình trạng máu đông và ngăn ngừa tổn thương cho não.

• Phẫu thuật: Trong một số trường hợp, phẫu thuật có thể cần thiết để loại bỏ phần máu đông hoặc sửa chữa các mạch máu bị hư hỏng.

• Phục hồi chức năng: Phục hồi chức năng là một phần quan trọng trong quá trình hồi phục cho bệnh nhân đột quỵ. Vật lý trị liệu, ngôn ngữ trị liệu và các loại phục hồi chức năng khác có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và khả năng của bệnh nhân.

Phục hồi chức năng là một phần quan trọng đối với bệnh nhân đột quỵ.

Đột quỵ là căn bệnh nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống của một người. Hiểu được nguyên nhân và ảnh hưởng của đột quỵ là điều cần thiết để ngăn ngừa và điều trị tình trạng này. Bằng cách duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát các yếu tố rủi ro và tìm cách điều trị kịp thời, mọi người có thể giảm nguy cơ bị đột quỵ và cải thiện cơ hội phục hồi.